မတ်၊ ၇ ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ဖက်ဒရယ်ရေးရာ ကဏ္ဍအတွက် အယ်ဒီတာ့ထံ မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်လာပါတယ်။ အဲဒါကတော့ မွန်ပြည်နယ် ကျိုက်ထိုမြို့က မခင်ရတနာက မေးခွန်းထားတဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အဲသည့်မေးခွန်းမှာ — ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ဘယ်လိုကွာခြားပါသလဲလို့ မေးမြန်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ဆိုတာ — self-determination ကို ခေါ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကတော့ – autonomy ကို ပြောတာဖြစ်ပါတယ်။ self-determination ဆိုတဲ့…
Read More
မတ်၊ ၆ ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ဖက်ဒရယ်ရေးရာ ကဏ္ဍအတွက် အယ်ဒီတာ့ထံ ဆွေးနွေးချက်မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်လာပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ရန်ကုန်တိုင်း မှော်ဘီမြို့နယ်က ကိုကျော်မင်းက မေးမြန်းထားတဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အဲသည့် မေးခွန်းကတော့ — ဖက်ဒရယ်စနစ်မှာ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာတွေ ရောထွေးတာမျိုး၊ ရှုပ်ထွေးတာမျိုး၊ အငြင်းပွားတာမျိုးဖြစ်ရင် ဘယ်လို ဖြေရှင်းလေ့ရှိပါသလဲလို့ မေးမြန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုကျော်မင်း မေးမြန်းထားတဲ့ မေးခွန်းကို ချုပ်လိုက်ရင် ဒါကို power disputed ဖြစ်တယ်လို့ ပြောလို့ ရပါတယ်။…
Read More
ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ဖက်ဒရယ်ရေးရာကဏ္ဍအတွက် အယ်ဒီတာ့ထံ မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်လာပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း လားရှိုးက — စတီဗင်ရဲ့ မေးခွန်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ မေးခွန်းကတော့ – ပြည်နယ် နယ်နိမိတ်တွေ ဖွဲ့စည်းတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ စတီဗင်ရဲ့ မေးခွန်းမှာ – လူမျိုးရေးကိစ္စ အနည်းငယ်ပါလာတာကြောင့် — ဒီမေးခွန်းကို သဘောမျှသာ ဖြေကြားလိုက်ရပါကြောင်း….။ တကယ်တော့ ပြည်နယ်တွေကို ဖွဲ့စည်းတဲ့အခါမှာ — အခြေခံအားဖြင့် (၂) မျိုးတွေ့ရပါတယ်။…
Read More
ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ဖက်ဒရယ်ရေးရာ ကဏ္ဍအတွက် အယ်ဒီတာ့ထံ ရှင်းလင်းချက်ပေးရန် မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်လာပါတယ်။ အဲသည့် မေးခွန်းကတော့ မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့က ကိုမင်းသီဟရဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မေးခွန်းမှာ အခုလို ဖြစ်ပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွေ အကြောင်း လေ့လာတဲ့အခါ ရေးသားထားတဲ့ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ရေးသားမထားတဲ့ အခြေခံဥပဒေတွေ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်စနစ်မှာ ရေးသားမထားတဲ့ အခြေခံဥပဒေ ရှိပါသလား။ ဒီမေးခွန်းဟာ — အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်တွေမှာ —…
Read More
ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ — အယ်ဒီတာအဖွဲ့ထံ မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်ရှိလာပါတယ်။ အဲဒီ့ မေးခွန်းကို ဧရာဝတီတိုင်းက ကိုလင်းမြတ်က မေးမြန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ မေးခွန်းကတော့ — ဖက်ဒရယ်နဲ့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း ဘယ်လို ကွာခြားသလဲဆိုတာကို အရှင်းဆုံး ပြောပြဖို့ မေးမြန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းစနစ် ၊ ဖက်ဒရယ်စနစ် နဲ့ ဗဟိုဦးစီးစနစ် ဆိုတဲ့ ပုံစံ (၃) ခုကို နှိုင်းယှဉ်ပြီး ရှင်းလင်းမှ လိုရင်းရောက်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ ၁။ ဗဟိုဦးစီးစနစ်ဆိုတာကတော့…
Read More
ဒီတစ်ပတ် ဖက်ဒရယ်ရေးရာ အယ်ဒီတာနဲ့ ပေးစာ ပြန်စာ ကဏ္ဍမှာ၊ ပေးစာ တစ်ခု ရောက်လာပါတယ်။ အဲသည့် ပေးစာထဲမှာ — ဖက်ဒရယ် (Federal) ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရနဲ့ပတ်သက်တဲ့ မေးမြန်းချက် တစ်ခု ပါဝင်လာပါတယ်။ ၎င်းပေးစာကို ပေးပို့သူကတော့ – မနွယ်နီဝင်း ဖြစ်ပါတယ်။ မနွယ်နီဝင်းရဲ့ ပေးစာမှာ အခုလို မေးမြန်းထားတာတွေ့ရပါတယ်။ “ဖက်ဒရယ်ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ပြည်ထောင်စု လို့ ဘာသာပြန်တာလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုပဲ။…
Read More
ဒီတစ်ပတ်တော့ — အယ်ဒီတာအဖွဲ့ထံကို “မနွယ်နီဝင်း” က ဖက်ဒရယ်ရေးရာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းတစ်ခု ပို့လာပါတယ်။ မနွယ်နီဝင်းရဲ့ မေးခွန်းကတော့ အခုလို ဖြစ်ပါတယ်။ “ဆရာရှင့်….. လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ နွေဦးတော်လှန်ရေးကြွေးကြော်သံအဖြစ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီကို တွေ့ရပါတယ်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တုန်းကတော့ ဘာလို့ ဒီမိုကရေစီကြွေးကြော်သံတွေပဲ တွေ့ခဲ့တာပါလဲ။ အဲဒါကို သိချင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ဖက်ဒရယ်စနစ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီ စနစ်က ဘာလို ပေါင်းစပ်ပြီး တည်ဆောက်ထားတာပါလဲရှင့်….” DNA ရဲ့ အယ်ဒီတာအဖွဲ့၊…
Read More
ဒီတစ်ပတ်တော့ — အယ်ဒီတာအဖွဲ့ထံကို “ကိုဝေဖြိုး” က ဖက်ဒရယ်ရေးရာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းတစ်ခု ပို့လာပါတယ်။ အဲဒါကတော့ – ဖက်ဒရယ်စနစ်နဲ့ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လျော့ချရေးစနစ် (Federalism and Decentralization) ဘယ်လို ဆက်စပ်နေသလဲဆိုတာကို မေးမြန်းလာတာဖြစ်ပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်စနစ်နဲ့ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုလျော့ရေးဟာ တူသလိုလိုနဲ့ မတူပါဘူး။ သီးခြားအနက်အဓိပ္ပာယ်ကိုယ်စီရှိတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ — ဖက်ဒရယ်စနစ်ဟာ တစ်ပြည်ထောင်စနစ်ကျင့်သုံးတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ တွေ့ရတဲ့ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုလျော့ချရေးစနစ်ထက် အာဏာခွဲဝေကျင့်သုံးရေးမှာ များစွာ အာမခံချက်ရှိတယ်လို့…
Read More
■ ဖက်ဒရယ်ရေးရာ ပေးစာ ပြန်စာ DNA ရဲ့ အယ်ဒီတာအဖွဲ့ကို ဖက်ဒရယ်ပေးစာ ပြန်စာ ကဏ္ဍအတွက် မေးခွန်းတစ်ခု ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲသည့် မေးခွန်းကတော့ — အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ ဥပဒေပြုရေးအခန်းကဏ္ဍ အကြောင်း မေးမြန်းထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ မေးခွန်း အပြည့်အစုံက အခုလို ဖြစ်ပါတယ်။ “ဖက်ဒရယ်စနစ်မှာ ဖယ်ဒရယ်မြို့တော်တွေရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး၊ဥပဒေပြုရေးအခန်းကဏ္ဍကဘယ်နေရာမှာဘယ်လိုရှိနေမလဲဆရာ၊အဓိက ဥပဒေပြုလွှတ်တော်မှာပေ့ါဆရာခင်ဗျား….” ဒီမေးခွန်းကို “ကိုဝေယံစိုး” က ပေးစာအဖြစ် မေးမြန်းထား ပေးပို့ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ပေးစာမှာ…
Read More
သို့ / ကိုမြင့်မာန်ရေ…. ဒီတစ်ပတ်တော့ ကိုမြင့်မာန်က DNA ရဲ့ အယ်ဒီတာအဖွဲ့ကို ဖက်ဒရယ်အရေးအတွက် ပေးစာ တစ်စောင်ကို ပို့လာပါတယ်။ ကိုမြင့်မာန်ရဲ့ မေးမြန်းချက် အပြည့်အစုံကို ဖော်ပြပြီး၊ အယ်ဒီတာအဖွဲ့ရဲ့ ပြန်စာကိုပါ ပူးတွဲ ဖော်ပြလိုက်ရပါကြောင်း….။ လေးစားရပါသော အယ်ဒီတာအဖွဲ့ခင်ဗျား မြန်မာနိုင်ငံက နှစ်ပေါင်းများစွာ ပဋိပက္ခတွေ ကြုံတွေ့လာရပါတယ်။ အတွေးအခေါ်အယူအဆပြဿနာ၊ လူမျိုးရေးပြဿနာ၊ နိုင်ငံရေးပြဿနာ စသည်ဖြင့် ပြဿနာပေါင်း သောင်းခြောက်ထောင်ရှိနေပါတယ်။ အရင်ကလည်း ရှိခဲ့တယ်။ အခုလည်း…
Read More
