(၇.ဧျပီ.၂၀၁၉)
ကမာၻၾကီး ပူေႏြးလာတာနဲ႕အမွ် အနာဂတ္ကာလမွာ ျခင္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြဟာ လူသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးကုိ ပုိျခိမ္းေျခာက္လာႏုိင္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ ကမာၻေပၚမွာ လူဦးေရ တစ္ဘီလီယံေလာက္ဟာ ျခင္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တဲ႕ ေရာဂါေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္နဲ႕ ရင္ဆုိင္ေနရျပီး လာမည့္ ႏွစ္ ၈၀အတြင္း အဲဒီပမာဏဟာ ႏွစ္ဆတုိးလာ ႏုိင္တယ္လုိ႕ သုေသတန စစ္တမ္းတစ္ခုက ေဖာ္ျပပါတယ္။
ကမာၻၾကီးပူေႏြးလာမႈနဲ႕ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ၊ ငန္း၀ါအဖ်ားေရာဂါ၊ ဇီကာေရာဂါစတဲ႕ျခင္ကေန ေပါက္ဖြားတဲ့ ေရာဂါပုိးေတြကုိ ပုိျပီး ဖိတ္ေခၚေနတယ္လုိ႕ PLOS Neglected Tropical Diseases လုိ႕ အမည္ရတဲ့ သုေတသန အစီရင္ခံစာတစ္ခုက ေျပာပါတယ္။
ကမာၻေပၚမွာ ျခင္မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၃၅၀၀ ၀န္းက်င္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ yellow fever mosquito လုိ႕ေခၚတဲ႕ Aedes aegypti ျခင္အမ်ိဳးအစားနဲ႕ Asian tiger mosquito လုိ႕ေခၚတဲ႕ Aedes albopictus ျခင္အမ်ိဳးအစားဟာ အထူးသျဖင့္ လူသားေတြအတြက္ ပုိအႏၱရာယ္မ်ားတယ္လုိ႕ အဲဒီအစီရင္ခံစာအရ သိရပါတယ္။
အဲဒီျခင္အမ်ိဳးအစားႏွစ္ခုစလုံးက ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ ဇီကာ၊ ငန္း၀ါအဖ်ားေရာဂါနဲ႕ ဆင္တုပ္ေကြး စတဲ့ ေရာဂါေတြကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။
လက္ရွိမွာ သူတုိ႔ဟာ အာဖရိက အလယ္ပုိင္း၊ အာရွနဲ႕ လက္တင္အေမရိက အပါအ၀င္ အပူပုိင္းေဒသေတြမွာ ေပါက္ဖြားေနျပီး အေမရိကန္နဲ႕ ဥေရာပေတာင္ပုိင္းေဒသေတြမွာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
ကမာၻ႕လူဦးေရ ထက္၀က္ေက်ာ္ဟာ ျခင္ေတြေပါက္ဖြားတဲ့အရပ္ေဒသေတြမွာ ေနထုိင္ေနၾကတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျခင္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြ မျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ၾကဖုိ႕ အေရးၾကီးတယ္လုိ႕ ကမာၻ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က ေျပာပါတယ္။
Ref : climatenewsnetwork.net