“(လူ)တထောင်ကျော်ခေါ်ခိုင်းတာ၊ တကယ့်တမ်းကျ ခြောက်ရာကျော်လောက်ပဲ ရောက်တယ်ကြားတယ်။ ကျွန်မတို့က စိတ်လည်း မဝင်စားပါဘူး ရွေးကောက်ပွဲကို။ ဒါမေပယ့် ဘယ်သူတွေ ဘယ်လိုလုပ်နေလဲဆိုတာတော့
၂၈၊ နိုဝင်ဘာ။
စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဟာ ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်းက မဲဆွယ် စည်းရုံးရေးဟောပြောပွဲတွေမှာ ပြည်သူတွေကို နေ့စားခပေးမယ်ဆိုပြီး ခေါ်ခဲ့ပေမယ့် လက်တွေ့မှာ နေ့စားခ မပေးတာတွေ ရှိနေပါတယ်။
“သူတို့ပွဲမှာ ခုံတွေ အရေအတွက်နဲ့ သတ်မှတ်ပြီးသား အဲဒီအရေအတွက်ပြည့်အောင် တအိမ်တယောက်ကျ မလာ မနေရခေါ်ခိုင်းတယ်။ ပိုက်ဆံပေးမယ်ပြောပြီး အုပ်ကြီးတွေက ခေါ်တယ်၊ ပင်ပန်းဆင်းရဲတဲ့သူတွေကတော့ နေ့စားခ ရမယ်ဆိုပြီး သွားကြတာပေါ့။ တကယ်လည်း ပွဲပြီးရော ဘာမှ မရဘဲ ပြန်လာကြရတယ်၊ အခုဆို နောက်ပွဲတွေ မသွားကြတော့ဘူး” လို့ ပုသိမ်မြို့မှ လူလတ်ပိုင်းအရွယ် ဦးထွန်းကျော်က ပြောပါတယ်။
တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းတာနဲ့ နေရာပြည့် ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ မဲဆွယ်ပွဲတွေ ဆက်တိုက်လုပ်နေပြီး အခုရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ ဧရာ၀တီတိုင်း ပုသိမ်မြို့မှာ မဲဆွယ်ပွဲနှစ်ခုလုပ်ခဲ့ကာ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ရာအိမ်မှူး၊ စည်းရုံးရေးမှူးတွေဆီကနေတဆင့် ပြည်သူတွေကို မလာမနေရ လာကြဖို့ ဖိအားပေး ခေါ်ယူနေတာဖြစ်ပါတယ်။
ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့က ပုသိမ်မြို့ပေါ် ကန်သုံးဆင့်လမ်းမှာရှိတဲ့ ပါတီရုံးဝင်းထဲမှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေနဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေတွေ့ဆုံပွဲလို့ဆိုပြီး စည်းရုံးဟောပြောပွဲတခုလုပ်ခဲ့ပြီး လူတွေကို အတင်းအဓမ္မခေါ်ယူခဲ့ပါတယ်။
“(လူ)တထောင်ကျော်ခေါ်ခိုင်းတာ၊ တကယ့်တမ်းကျ ခြောက်ရာကျော်လောက်ပဲ ရောက်တယ်ကြားတယ်။ ကျွန်မတို့က စိတ်လည်း မဝင်စားပါဘူး ရွေးကောက်ပွဲကို။ ဒါမေပယ့် ဘယ်သူတွေ ဘယ်လိုလုပ်နေလဲဆိုတာတော့ နားစွင့်ဖြစ်တယ်” လို့ ပုသိမ်မြို့ခံလူငယ်အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။
အဲဒီတွေ့ဆုံပွဲမှာ ပုသိမ်မဲဆန္ဒနယ်မြေအတွင်း ဝင်ပြိုင်ကြမယ့် စစ်ကော်မရှင်ရဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနဲ့ ပြည်သူ့အင်အားဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ကြိုင်အပါအဝင် တခြားကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ဟောပြောခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါ့အပြင် မနေ့က နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့မှာလည်း ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ ပုသိမ်မြို့ပေါ် ကိုးသိန်းတန်အားကစားကွင်းထဲမှာ စည်းရုံးရေးဆင်းခဲ့ပြီး ရဲနဲ့ စစ်တပ်က လုံခြုံရေးယူပေးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။
မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးပွဲတွေမှာ အခွင့်အရေးပိုရနေတယ်လို့ ဒေသတွင်းပြိုင်ဘက်ပါတီတွေနဲ့ ပြည်သူတွေ ပြောထားကြတဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ နိုင်ငံအဝှမ်းစည်းရုံးဟောပြောပွဲတွေကို အင်တိုက်အားတိုက်လုပ်နေပြီး ဒီနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့မှာလည်း ပါတီဥက္ကဌ ဦးခင်ရီဟာ ရန်ကုန်ကနေ ပုသိမ်လမ်းတလျှောက် ဒေသခံတွေနဲ့ တွေ့ဆုံ၊ မဲဆွယ်နေပါတယ်။
“ကြံ့ဖွံ့ကတော့ ဘယ်လိုပြိုင်ပြိုင်အနိုင်ပေးမှာပါပဲ။တခြားပါတီတွေအတွက် မျှတမှု မရှိပါဘူး၊ ကြံ့ဖွံ့ပဲ နိုင်မှာ။ အဲဒါကို မဲဆွယ်ပွဲတွေ တခမ်းတနားလုပ်၊ ပြည်သူတွေကို အတင်းအကြပ်ခေါ်ပြီး တကယ်အားပေးပါတယ်ဆိုတဲ့ပုံ ဖမ်းပြ နေတယ်။မဲစာရင်းအမှားတွေအများကြီးပဲ၊ အပြင်မှာလူမရှိဘဲ စာရင်းပိုတွေလည်း အများကြီး၊ အဲဒါတွေက ကြံ့ဖွံ့မဲ တွေဖြစ်သွားမှာ” လို့ ရေကြည်မြို့နယ်မှ နိုင်ငံရေးတက်ကြွသူတဦးက ပြောပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်လုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် တိုက်ပွဲဧရိယာအနည်းငယ်သာရှိပြီး တည်ငြိမ်နေတဲ့ ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်းနေ ပြည်သူအများစုကပင် စိတ်ပါဝင်စားမှုမရှိဘဲ မဲစာရင်းနှစ်ကြိမ်ကြေငြာပြီးတဲ့ထိ လာကြည့် သူ အလွန်နည်းပါးနေတာ တွေ့ရတယ်လို့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ဒေသခံတွေက ပြောထားကြပါတယ်။
အဲဒီလို ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် ပြည်သူတွေ စိတ်ပါဝင်စားမှုမရှိတဲ့အခြေအနေမှာ စစ်ကော်မရှင်လက်အောက်ခံ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေဟာ မဲစာရင်းမဖြစ်မနေသွားကြည့်ကြဖို့၊ အမှားပါရင် လာရောက်ပြင်ဆင်ကြဖို့၊ စာရင်းလာမကြည့်ရင် အရေးယူဖို့စတဲ့ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်း မဲဆွယ်စည်းရုံးကြတဲ့အခါမှာလည်း စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံ ပြည်ထောင်စု ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ(USDP)ပါတီက အခွင့်အရေးတွေ ပိုရနေပြီး ကျန်ပါတီတွေကတော့ လွတ်လပ်စွာ စည်းရုံးခွင့်မရကြဘဲ ပါတီဝင်အချို့ဆိုရင် ရပ်၊ ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအ ချက်အလက်တွေ စစ်ဆေးခံရမှုတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
ရွေးကောက်ခံအရပ်သားအစိုးရလက်ထဲကနေ တိုင်းပြည်အာဏာတွေကို လုယူသိမ်းထားတဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်ဟာ ရွေးကောက်ပွဲပထမအသုတ်ကို လာမယ့် ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့မှာ မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၂ မြို့နယ်အတွင်း ကျင်းပမှာဖြစ်ပြီး ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်းက ကျုံပျော်၊ ပုသိမ်၊ မအူပင်၊ မြောင်းမြ၊ ကြံခင်း၊ မြန်အောင်၊ လပွတ္တာနဲ့ ဟင်္သာတမြို့ နယ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
ဒုတိယအသုတ်ကိုတော့ ၂၀၂၆ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့ မြို့နယ်ပေါင်း ၁၀၀ မှာ ကျင်းပမှာဖြစ်ပြီး ဧရာ၀တီတိုင်းအ တွင်းက ကျောင်းကုန်း၊ ကန်ကြီးထောင့်၊ သာပေါင်း၊ ကျိုက်လတ်၊ ဖျာပုံ၊ ဘိုကလေး၊ ပန်းတနော်၊ ဝါးခယ်မ၊ အိမ်မဲ မြို့နယ်တို့ပါဝင်တာ တွေ့ရပါတယ်။
တတိယအသုတ်ကို မြို့နယ်ပေါင်း ၇၂ မြို့နယ်အတွင်း ကျင်းပမယ်လို့ ဆိုထားကာ ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်းမှ ငပု တော၊ ဇလွန်၊ မော်လမြိုင်ကျွန်း၊ ညောင်တုန်း၊ ဓနုဖြူ၊ ဒေးဒရဲ၊ အင်္ဂပူတို့နဲ့ လက်ရှိတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေတဲ့ လေး မျက်နှာ၊ ရေကြည်မြို့နယ်တို့ပါဝင်ပြီး ကျင်းပမယ့်အချိန်ကိုတော့ တိတိကျကျ မကြေငြာသေးပါဘူး။
ဒါ့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲတတိယအသုတ်ထဲ အာရက္ခတပ်တော်(AA)အပါအဝင် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ တွေသိမ်းပိုက် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြို့နယ်အချို့လည်း ပါဝင်တာတွေ့ရပါတယ်။
အဲဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ ဧရာ၀တီတိုင်းအတွင်းက မဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၊ ရှမ်း တိုင်းရင်းသားများဒီမိုကရက်တစ်(ကျားဖြူ)ပါတီ၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွှတ်ရေးပါတီ၊ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါ တီ၊ ပြည်သူ့ပါတီ၊ မြန်မာနိုင်ငံတောင်သူလယ်သမားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ၊ ပုသိမ်မြို့အခြေစိုက် အလုပ်သမား လယ်သမား ပြည်သူ့ပါတီနဲ့ ဘိုကလေးမြို့ အခြေစိုက် ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီတို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ(NUG)အပါအဝင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကတော့ စစ်ကော်မရှင်က လုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တာမို့ ဆန့်ကျင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။