“အရပ်သားတွေကို တမင်တကာကို လုပ်ကြံ၊ သတ်ဖြတ်နေတာ၊ အခု ဗုံးကြဲတဲ့ရွာတွေအကုန်လုံးကို ကြည့်လိုက် တနေရာမှ စစ်ရေးနဲ့ မဆိုင်ဘူး”
၂၈ ၊ နိုဝင်ဘာ။
အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ကျောက်တော်မြို့နယ် ကြောင်ဖိုကျေးရွာကို စစ်တပ်က ဒီနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၈ ရက် မနက်ပိုင်းမှာ လေကြောင်းကနေ ဂျက်ဖိုက်တာနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် ရွာမှာရှိနေတဲ့ အရပ်သားပြည်သူ ၆ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၀ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသွားခဲ့ပါတယ်။
“မနက်က ထမင်းစားဖို့လုပ်နေတုန်းမှာ အုံးခနဲ အသံအကျယ်ကြီး ကြားလိုက်တယ်၊ အဲဒါ ကြောင်ဖိုရွာထဲ တည့် တည့် ကျတယ်တဲ့။ ဒဏ်ရာရတာလည်း များတယ်ကြားပါတယ်၊ စိုးရိမ်ဒဏ်ရာနဲ့လူတွေလည်း ပါတယ်။ ဒီအတိုင်းဆို မြို့မှာ၊ ရွာမှာတောင် မနေရဲတော့ဘူး” လို့ ကျောက်တော်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။
စစ်တပ်က ဂျက်ဖိုက်တာတစီးနဲ့ ဒီနေ့ မနက် ၁၁ နာရီ မိနစ် ၄၀ မှာ ကြောင်ဖိုရွာထဲ ပေါင်ငါးရာ ဗုံးတလုံး ကြဲချခဲ့တာဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီး ၅ ဦး၊ အမျိုးသားတဦး သေဆုံးကာ အမျိုးသမီး ၇ ဦး ၊ အမျိုးသား ၃ ဦးတို့ ဒဏ်ရာရခဲ့ ကာ လူနေအိမ်လေးလုံးလည်း ပျက်စီးသွားခဲ့တယ်လို့ အာရက္ခတပ်တေတာ်(AA)ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက အတည်ပြုဖြေကြားပေးပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မြို့နယ်ပေါင်း ၁၄ ခုကို လက်လွှတ်ထားရတဲ့ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဟာ နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက် နေ့ကလည်း ဂွမြို့နယ် ကျိန္တလီမြို့ကို လေကြောင်းဗုံးကြဲခဲ့တာကြောင့် ကလေးငယ်တဦး သေဆုံးပြီး နှစ်ဦး ဒဏ်ရာရ ခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်အနေနဲ့ အဲဒီလိုမျိုး အရပ်သားလူနေကျေးရွာတွေကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတာဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းကျူးလွန်နေခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အနေနဲ့ တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံရမယ်လို့ ဦးခိုင်သုခက ပြော ထားပါတယ်။
“အရပ်သားတွေကို တမင်တကာကို လုပ်ကြံ၊ သတ်ဖြတ်နေတာ၊ အခု ဗုံးကြဲတဲ့ရွာတွေအကုန်လုံးကို ကြည့်လိုက် တနေရာမှ စစ်ရေးနဲ့ မဆိုင်ဘူး။ သေကြတာလည်း အရပ်သားတွေချည်းပဲ။ ဒါကို နိုင်ငံတကာကရော အရေးယူဖို့ လိုပါပြီ” လို့ မြောက်ဦးဒေသခံလူငယ်အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်တပ်ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ၎င်းတို့လက်လွှတ်ထားရတဲ့မြို့နယ်တွေရှိ အရပ်သားနေရာတွေကို လေကြောင်း၊ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုတွေ ဆက်တိုက်လုပ်လုပ်နေပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလ ၂၉၊ ၃၀ နဲ့ ၃၁ ရက်တို့ သုံးရက်အတွင်းမှာပဲ စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်း၊ လက်နက်ကြီးကြောင့် သေဆုံးရသူ ၁၂ ဦးနဲ့ ထိခိုက် ဒဏ်ရာရသူ ၃၁ ဦးရှိခဲ့ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်ကနေ ၂၀၂၅ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့ထိ နှစ်နှစ်နီးပါးအတွင်း အာဏာသိမ်းစစ်ကော်မရှင်တပ်ရဲ့ လက်ချက်ကြောင့် သေဆုံးရသူ ၉၇၀ ဦးနဲ့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူ ၂၀၅၄ ဦးရှိခဲ့ ကြောင်း AA ရဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရေးရုံး(HDCO)က ထုတ် ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်တွေမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို AA နဲ့အတူ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ စတင်ခဲ့တဲ့ ညီနောင်မဟာ မိတ်သုံးဖွဲ့ထဲက တအာင်း တပ်(TNLA)နဲ့ ကိုးကန့်တပ် (MNDAA)တို့ ကတော့ စစ်ကော်မရှင်နဲ့ အပစ်ရပ်ထားကြပါတယ်။
အဲဒီလိုရှမ်းမြောက် မှာ အပစ်ရပ်နေတာကြောင့် စစ်ကော်မရှင်အနေနဲ့ ရခိုင်ပြည်အတွင်း လေကြောင်းအားကိုးကာ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်၊ ဖိအားပေးမှုတွေ ဆက်ရှိလာနိုင်တယ်လို့ အကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ထားကြပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ် ပလက်၀မြို့နယ်နဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မြို့နယ် ၁၄ ခုကို အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်ထားပြီး စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်အပါအဝင် ရခိုင်ရိုးမတောင်ခြေ မကွေးတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ ဧရာ၀တီတိုင်းတို့အတွင်း စစ်တပ်နဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ AA ဟာ ရခိုင်ဒေသတခုလုံးကို အပြီးပြတ်သိမ်းပိုက်သွားဖို့ ရည်မှန်းချက်ထားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။